اثر زوال گرده‌افشان‌ها بر تولید محصولات کشاورزی

منبع: اینترنت

بر اساس مستندات معتبر بین‌المللی کاهش زنبورهای گرده‌افشان و سایر گرده‌افشان‌ها در این برهه از زمان عامل محدودکننده‌ی تولید محصولات کشاورزی در جهان نیست.

اما به گفته حشره‌شناسان سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی کشورهای مشترک‌المنافع CSIRO نیاز به عامل گرده‌افشان در محصولات شدیداً وابسته به گرده‌افشانی در حال افزایش است.   در این بررسی محصولات کشاورزی بر اساس نیازشان به گرده‌افشانی بین صفر و صد رتبه‌بندی شدند. بطور مثال غله‌ای مانند گندم که به گرده‌افشانی نیاز ندارد رتبه صفر و درخت بادام که بدون گرده‌افشانی هیچ محصولی تولید نمی‌کند رتبه 100 گرفت.

نتایج نشان داد که تولید اکثر محصولات در فاصله سالهای 1961 تا 2006 میلادی (1341 تا 1386 هجری شمسی) تقریباً 1.5 درصد در سال افزایش یافته است که علت آن پیشرفت فنآوری‌ها در کشاورزی است. از این نظر بین محصولاتی که به گرده‌افشانی نیاز دارند یا به گرده‌افشانی نیازی ندارند تفاوتی وجود نداشته است.

هر چند این یافته‌ها تأیید کننده عدم تأثیر زوال گرده‌افشان‌ها است ولی واکنش متقابل بین میزان محصول و گرده‌افشانی بسیار پیچیده است و نیاز به بررسیهای بیشتری دارد. وضعیت کل دنیا نمی‌تواند توجیه کننده وخامت اوضاع در بعضی مناطق باشد. در بسیاری از نقاط جهان کمبود گرده‌افشان‌های محلی در مقدار محصول مؤثر واقع شده است. در حالیکه زوال عامل گرده‌افشان، تأمین غذا را در کل جهان تهدید نمی‌کند ولی می‌تواند عاملی بسیار محدودکننده برای اقتصاد تعدادی از کشورها باشد.

پژوهشگران با تعجب بسیار دریافتند کشت محصولات وابسته به گرده‌افشانی در سطح جهانی و بویژه در کشورهای در حال توسعه رو به افزایش‌ است. با کاهش گرده‌افشان‌ها در قسمت‍‌های مختلف دنیا، سیستم کشاورزی جهانی به گرده‌افشان‌ها وابسته‌تر می‌شود و خطری بسیار جدی در آینده ایجاد می‌نماید.

وقتی با دقت بیشتری محصولات وابسته به گرده‌افشانی بررسی شدند معلوم گردید: اثر نقصان گرده‌افشان‌ها با محصولاتی آغاز خواهد شد که به گرده‌افشان‌ها وابسته‌تراند.

بررسی اثر کاهش گرده‌افشان بر افزایش قیمت محصولات کشاورزی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفت. افزایش محصولات نتیجه افزایش نهاده‌هایی نظیر کود، نیروی کار و آب است. در تعدادی از محصولات اثر افزایش این نهاده‌ها ممکن است اثر فقدان گرده‌افشانی را مخفی نماید ولی در هر صورت هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد. و علاوه بر این شواهدی وجود دارد که کاهش رشد محصولات بشدت وابسته به گرده‌افشانی به غلط با افزایش سطح کاشت جبران می‌شود.

منبع:

Aizen Marcelo A, Garibaldi Lucas A, Cunningham, Saul A & Klein Alexandra M. [2008] Long-Term Global Trends in Crop Yield and Production Reveal No Current Pollination Shortage but Increasing Pollinator Dependency. Current Biology 18: 1-4